Βιοποικιλότητα και Κύπρος

Το 1993 τα Ηνωμένα Έθνη καθιέρωσαν την 22 Μαΐου ως μέρα για την Παγκόσμιας Βιοποικιλότητας.

Τι είναι όμως Βιοποικιότητα;
"Βιοποικιλότητα είναι η ποικιλομορφία όλων των ζωντανών οργανισμών - συμπεριλαμβανομένων των χερσαίων, θαλάσσιων, υδάτινων οικοσυστημάτων - και των οικολογικών συστημάτων που απαντώνται" (Σύμβαση για τη Βιοποικιλότητα, Ρίο 1992).
Με άλλα λόγια, ως βιοποικιλότητα ορίζεται η ποικιλομορφία της ζωής και των λειτουργιών της. Ο όρος βιοποικιλότητα περιλαμβάνει την ποικιλότητα των ζώντων οργανισμών, τις γενετικές διαφορές μεταξύ τους και την ποικιλότητα των βιοκοινοτήτων και των αντίστοιχων οικοσυστημάτων. Ο ορισμός αυτός καλύπτει τρία αλληλοσυνδεόμενα επίπεδα ποικιλότητας: τη γενετική ποικιλότητα, την οργανισμική και την οικολογική ποικιλότητα. Το πρώτο επίπεδο αφορά την ποικιλότητα που εμφανίζεται μεταξύ των πληθυσμών των ειδών και σχετίζεται με τις διαφορές στο γενετικό τους υλικό. Η ποικιλότητα σε επίπεδο είδους, σχετίζεται τόσο με τον αριθμό των ειδών, όσο και με τον αριθμό των ατόμων κάθε είδους, σε μια καθορισμένη περιοχή ή ένα σύνολο οργανισμών και η οικολογική ποικιλότητα αναφέρεται στην διαφορετικότητα των οικοσυστημάτων.

Κάποια στοιχεία για τη Βιοποικιλότητα της Κύπρου.
Η ιθαγενής χλωρίδα (Πτεριδόφυτα και Σπερματόφυτα) περιλαμβάνει 1,610 είδη ή 1,738 taxa σε επίπεδο ποικιλίας, ενώ η επιγενής χλωρίδα περιλαμβάνει 238 taxa. Η ενδημική χλωρίδα μας περιλαμβάνει 108 είδη ή 143 taxa σε ποικιλία που αντιπροσωπεύουν το 6.7 % και 8.2 % της ιθαγενούς χλωρίδας αντίστοιχα. Ανάμεσα στα πιο σημαντικά ενδημικά είδη περιλαμβάνονται η μποζέα (Bosea cypria), που είναι μια από τα τρία είδη μποζέων παγκοσμίως, το κυπριακό κέδρο (Cedrus brevifolia), ένα από τα τέσσερα είδη κέδρου παγκόσμια και η Κυπριακή τουλίπα (Tulipa cypria). Επίσης η Κύπρος είναι γνωστή και για τις ορχιδέες της με 40 είδη, 12 υποείδη και 2 υβρίδια.

Όσον αφορά την πανίδα, η Κύπρος φιλοξενεί μια σημαντική πανίδα, στην οποία απαντούν 30 είδη θηλαστικών τα οποία περιλαμβάνουν, το αγρινό (Ovis gmelini ophion) που είναι ενδημικό είδος και περιλαμβάνεται στο Παράρτημα ΙΙ της Οδηγίας 92/43/ΕΟΚ. Στην Οδηγία αναφέρεται επίσης και ένα από τα 16 είδη νυχτερίδων του νησιού, ο Νυχτοπάππαρος (Rousettus aegyptiacus) που είναι φρουτοφάγος. Στα θηλαστικά περιλαμβάνεται και ο γοργοπόδαρος λαγός (Lepus europaeus cyprius), η αλεπού (Vulpes vulpes indutus) και ο σκατζόχοιρος (Hemiechinus auritus dorotheae) που είναι ενδημικά υποείδη. Επίσης υπάρχουν 6 είδη ποντικών[1], καθώς και τρία δελφίνια και η φώκια Monachus monachus[2], η οποία περιλαμβάνεται στο Παράρτημα ΙΙ της Οδηγίας 92/43/ΕΟΚ.
Η ορνιθοπανίδα μας έχει ιδιαίτερη σημασία τόσο σε Ευρωπαϊκό όσο και σε παγκόσμιο επίπεδο. Ο Διεθνής Πτηνολογικός Σύνδεσμός (BirdLife International) έχει κατατάξει την Κύπρο ως Ενδημική Περιοχή για τα Πουλιά στον Κόσμο Σύμφωνα με τα στοιχεία του Πτηνολογικού Συνδέσμου Κύπρου, στο νησί έχουν καταγραφεί 370 είδη πτηνών εκ των οποίων τα 53 είναι μόνιμοι κάτοικοι και τα 317 είναι αποδημητικά. Από τα 317 είδη, τα 237 είναι τακτικοί επισκέπτες ενώ τα υπόλοιπα 80 είδη, είναι σπάνιοι ή πολύ σπάνιοι επισκέπτες. Τα ενδημικά είδη πτηνών της Κύπρου είναι ο Τρυπομάζης (Sylvia melanothorax) και η Σκαλιφούρτα (Oenanthe cypriaca). Τα ενδημικά υποείδη είναι η Κίσσα (Garrulus glandarius glaszneri), ο Μουγιαννούιν (Parus ater Cypriotes), ο Δεντροβάτης (Certhia brachyodactyla dorotheae) και το Θουπί (Otus scops cyprius)
Επίσης πρέπει να αναφέρουμε την πλούσια ποικιλία ασπόνδυλων ζώων μεταξύ των οποίων είναι και το είδος Propomacrus cypriacus που αναφέρεται στο Παράρτημα ΙΙ της Οδηγίας 92/43/ΕΟΚ . Ακόμα η Κύπρος διαθέτει 52 είδη πεταλούδων με 3 ενδημικά είδη και 2 ενδημικά υποείδη και 461 είδη μικρολεπιδόπτερων. Τέλος υπάρχουν και 250 είδη ψαριών που συμπληρώνουν την πανίδα του νησιού.
Στα αμφίβια συναντάμε 3 είδη βατράχων. Τον Δενδρόβιο βάτραχο (Hyla savignyi), τον Βαλτόβιο βάτραχο (Rana ridibunda) και τον Βάτραχο τον ιριδίζων (Bufo viridis).
Η ερπετοπανίδα της απαρτίζεται από 22 είδη ερπετών στα οποία περιλαμβάνονται 3 είδη χελώνας, 11 είδη σαύρας από τα οποία τα 4 είναι ενδημικά υποείδη και 8 είδη φιδιών μεταξύ των οποίων ένα ενδημικό είδος και δύο υποείδη.
Υπάρχουν δύο θαλάσσιες χελώνες και μία του γλυκού νερού. Οι θαλάσσιες χελώνες, Caretta caretta και Chelonia mydas, επισκέπτονται τις αμμώδεις παραλίες του νησιού για να γεννήσουν τα αυγά τους. Η χελώνα του γλυκού νερού, Mauremis caspica rivulata, με τις επιχωματώσεις των ποταμών και την αποξήρανση των υγροτόπων κινδυνεύει με αφανισμό.
Από τα οκτώ είδη φιδιών που υπάρχουν στην Κύπρο το ενδημικό κυπριακό φίδι Coluber cypriensis και το υποείδος Natrix natrix cypriaca είναι είδη προτεραιότητας και προστατεύονται από τα Παραρτήματα ΙΙ και ΙΙΙ της Οδηγία 92/43/ΕΟΚ. Το υποείδος Telescopus fallax cyprianus συμπεριλαμβάνεται στο Παράρτημα ΙΙΙ της Οδηγία 92/43/ΕΟΚ.
Στην Κύπρο απαντώνται έντεκα είδη σαυρών εκ των οποίων τα πέντε είναι ενδημικά είδη. Από αυτά, τα είδη Laudakia stellio, Chamaeleo chamaeleon, Ablepharus budaki και Chalcides ocellatus ανήκουν στο Παράρτημα ΙΙΙ της Οδηγίας 92/43/ΕΟΚ ενώ το είδος Acanthodactylus schreiberi χαρακτηρίζεται ως "Κινδυνεύων" σύμφωνα με τα κριτήρια της IUCN.

Δυστυχώς η βιοποικιλότητα στην Κύπρο, αντιμετωπίζει ένα μεγάλο αριθμό απειλών. Οι σημαντικότερες από αυτές όπως αναφέρονται στην Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικής Εκτίμησης του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης 2007 – 2013 είναι:
· Η ατμοσφαιρική, η εδαφική και η ρύπανση του υδροφόρου ορίζοντα από ανθρωπογενείς δραστηριότητες.
· Η ολοένα αυξανόμενη ανθρώπινη δραστηριότητα στην παράκτια περιοχή και οι τουριστικές δραστηριότητες κυρίως στην παραλιακή ζώνη.
· Οι διάφορες δασοκομικές δραστηριότητες όπως, συγκομιδή ξυλείας, μηχανική προετοιμασία του εδάφους, κατασκευή δρόμων και αντιπυρικών λωρίδων κ.α.
· Τα κατασκευαστικά έργα αναπτύξεως, όπως υδατοφράκτες κ.α.
· Η αλόγιστη χρήση λιπασμάτων και χημικών ουσιών στην γεωργία.
· Η εντατική αλιεία.
· Η εισαγωγή ξενικών ειδών στα οικοσυστήματα.
· Οι αλλαγές στις χρήσεις γης και η αστική ανάπτυξη.
· Οι φυσικές καταστροφές, όπως πυρκαγιές, θεομηνίες κ.α.

Περισσότερες πληροφορίες για την βιοποικιλότητα σε ευρωπαϊκό επίπεδο υπάρχουν στην ιστοσελίδα: http://www.eea.europa.eu/themes/biodiversity

------------------------------------------
[1] Η πρόσφατη ανακάλυψη (2004) του ενδημικού ποντικιού Mus cypriacus έχει χαρακτηριστεί ως ζωντανό απολίθωμα αποκαλύπτοντας την σημασία της βιοποικιλότητας για την χώρα
[2] Η φώκια Monachus monachus είναι περιστασιακός επισκέπτης της χερσονήσου του Ακάμα.

Έρχεται!

Ένα άρθρο για τον υδροφόρο ορίζοντα.
Το νερό σε ποιον ανήκει;

Θα είναι έτοιμο μόλις οι αρμόδιες υπηρεσίες του κράτους μας δώσουν τα στοιχεία που χρειαζόμαστε!

Πυρηνική Ενέργεια;

Τι έχουμε να δηλώσουμε για την Πυρηνική Ενέργεια;

Η απάντηση είναι ξεκάθαρη. ΟΧΙ

Είστε παρανοϊκοί μόνο και μόνο που αναφέρεστε σε θετικά στοιχεία από την πυρηνική ενέργεια. Η ιστορία δεν σας έχει διδάξει κάποια πράγματα; Μάθετε από αυτήν λοιπόν και σεβαστείτε το περιβάλλον.

''Είμαστε ενεργοί γιατί δε θέλουμε να καταλήξουμε ραδιενεργοί''

Το Υπουργείου Εσωτερικών έκρινε παράνομο το ιδιωτικό φράγμα στο Χα – Ποτάμι. Η συνέχεια όμως;

Η απόφαση του Υπουργείου Εσωτερικών ότι το ιδιωτικό φράγμα στο Χα-Ποτάμι το οποίο χρησιμοποιείται για ύδρευση γηπέδου γκολφ, είναι παράνομο είναι ενθαρρυντική και ελπίζουμε να μην μείνουν στα λόγια. "Ναι είναι παράνομο, αλλά ΔΕΝ…". Η υλοποίησης της απόφασης και υπό ποιες προδιαγραφές θα γίνει, είναι αυτό που πρέπει να προσέξουμε, και ιδιαίτερα αυτοί που έχουν τον λόγο στην Βουλή. Εμάς, θα μας βρείτε συμπαραστάτες στην όλη προσπάθεια.

Η δημιουργία ενός φράγματος, μεγάλου ή μικρού, δεν έχει διάφορα, επηρεάζει το περιβάλλον της περιοχής, γι’ αυτό και η κατεδάφιση του, δεν απαιτεί μια μπουλντόζα και τελειώσαμε. Πρέπει να γίνει περιβαλλοντική μελέτη και μελέτη αποκατάστασης του τοπίου, λαμβάνοντας υπόψη όλους τους παράγοντες. Ίσως η μελέτη να δείξει ότι το φράγμα πρέπει να παραμείνει γιατί τα πράγματα για το περιβάλλον της περιοχής να είναι καλύτερα με την παρουσία του φράγματος. Σε αυτήν την περίπτωση ελπίζουμε το νερό του φράγματος να μην χρησιμοποιείτε για να ποτίζουν το γρασίδι τους, αλλά να καταλήγει στην θάλασσα. Μην ξεχνάτε ότι έχουμε προβλήματα διάβρωσης των ακτών μας, και αυτή είναι η πιο σωστή λύση σε αυτό το πρόβλημα.

Η κυπριακή κυβέρνηση, μαζί με τα αρμόδια υπουργεία πρέπει να είναι παρόν για την σωστή αντιμετώπιση και επίβλεψη του όλου θέματος. Προσοχή όμως για το ποιος θα πληρώσει για όλα αυτά τα έξοδα. Σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να αποδεχτείτε να πληρώσει ο Κύπριος πολίτης για όλα αυτά.

Children See. Children Do

Talk to Dove before it’s too late!

Διαγωνισμός φωτογραφίας για την παγκόσμια μέρα βιοποικιλότητας [२२ Μαΐου]

Η Υπηρεσία Περιβάλλοντος, με την ευκαιρία της Παγκόσμιας Μέρας Βιολογικής Ποικιλομορφίας, η οποία έχει οριστεί από τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για τη Βιοποικιλότητα ως η 22η Μαΐου, προκηρύσσει Διαγωνισμό Φωτογραφίας, με στόχο την ανάδειξη της σημασίας και του πλούτου της βιοποικιλότητας του τόπου μας, δηλαδή των ειδών της πανίδας, της χλωρίδας αλλά και των οικοσυστημάτων, μέσω της τέχνης της φωτογραφίας.

Μέσω του Διαγωνισμού ελπίζουμε να διεισδύσει στο ευρύ κοινό η έννοια της βιοποικιλότητας και ότι θα αποτελέσει ευκαιρία για ενημέρωση και ευαισθητοποίηση, για τους κινδύνους που διατρέχει η βιοποικιλότητα, όχι μόνο του τόπου μας αλλά και όλου του πλανήτη, καθώς επίσης και για τα μέτρα που θα πρέπει να λάβουμε για την προστασία της.

Τελευταία ημερομηνία παράδοσης των φωτογραφιών είναι η Πέμπτη, 15 Μαΐου, 2008
Για περισσότερες πληροφορίες όσον αφορά τους όρους και τους κανονισμού του διαγωνισμού μπορείτε να βρείτε στην ιστοσελίδα του Υπουργείου Γεωργίας Φυσικών Πόρων και Περιβάλλοντος: http://www.moa.gov.cy